Czy bankierzy wyciągną nas z kryzysu?
Podczas każdego z ostatnich kryzysów gospodarczych banki centralne były nadzwyczaj aktywne w swoich staraniach wyciągnięcia nas z ekonomicznej zapaści. Podczas kryzysu COVID-2019, bankierzy centralni równiez dużo robią. Pytanie, czy to, co robią banki centralne ma sens? Nad tym zastanawiamy się w tym odcinku DNA Rynków
Najważniejsze w tym odcinku DNA Rynków:
- Dodruk na potęgę – kiedyś 120 miliardów drukowanych dolarów miesięcznie robiło wrażenie, dziś standardem stało się 70 miliardów dolarów drukowanych… dziennie
- Oszczędzanie trudniejsze niż kiedykolwiek – jeśli chodzi o poziom trudności w oszczędzaniu, to właśnie jesteśmy na takim etapie jak przy I oraz II Wojnie Światowej.
Obejrzyj odcinek DNA Rynków #294!
Dodruk na potęgę
Jeśli mowa o bankach centralnych, to sytuacja zmienia się dość dynamicznie. W tej chwili aktywność banków centralnych przekracza wszelkie, znane do tej pory poziomy. Europejski Bank Centralny (EBC) zadeklarował ogromne zakupy sięgające blisko 120 miliardów euro miesięcznie. Poprzednie programy luzowania ilościowego wynoszące 30, a nawet 60 miliardów euro wydają się przy obecnej akcji niczym. Rosnąca sukcesywnie wartość wszystkich aktywów EBC sięgnęła ostatnio już ponad 5 bilionów euro. Od 2014 roku EBC zadrukowuje gospodarkę bez przerwy (zobacz, co naprawdę znaczy „drukowanie pieniędzy” czytając osobny wpis tutaj)
Wartość aktywów w bilansie EBC
Po drugiej stronie Atlantyku amerykańska rezerwa federalna (FED) również zalewa kryzys nowymi dolarami i robi to na skalę zawstydzającą nawet EBC. Kiedyś „standardem” było 120 mld dolarów miesięcznie, dziś normą jest 70 miliardów dolarów… dziennie. W tygodniu daje to blisko 350 miliardów dolarów wpompowywanych w amerykańską gospodarkę. Aby lepiej zrozumieć tę skalę aktywności, trzeba zadawać sobie sprawę, że w czasie ostatniego kryzysu w 2008 roku, taka skala pomocy, jak dziś w ciągu tygodnia, wtedy wystarczała na cały okres trwania kryzysu. W efekcie realizacji programu „Kupię wszystko FED” wartość aktywów w jego bilansie wzrosła ostatnio do prawie 5 bilionów dolarów. Zgodnie z prognozami, w ciągu najbliższych kilku miesięcy może on sięgnąć nawet 9 bilionów dolarów! To 9 razy więcej niż w 2007 roku. Powiedzmy to sobie wprost. To jest pierdylion pieniędzy. Takie gotówki, jeszcze nigdy żaden rynek nie miał do dyspozycji.
Wartość aktywów obecna i prognozowana w bilansie FED
W stosunku do krajowego PKB ani Europejski Bank Centralny, ani amerykański FED, nijak mają się do lidera tego niechlubnego wyścigu. Wartość aktywów Banku Japonii to dziś niemal 110% wartości japońskiej gospodarki. Innymi słowy, Bank Japonii „wykupił” Japonię w całości, a niektóre rzeczy kupił nawet po dwa razy. W takim tempie dodruku i przy takich deklaracjach bankierów, wiele wskazuje jednak na to, że poziom 100% jest dziś jak najbardziej realny również dla innych gospodarek. Bank Anglii zadeklarował nawet, że będzie „finansował wszystkie wydatki rządowe, jeżeli tylko będzie taka potrzeba”. Oficjalne masowe drukowanie gotówki na potrzeby rządów można więc uznać za rozpoczęte. Nikt się już z tym specjalnie nie kryje.
Wartość aktywów banków centralnych jako % PKB danego kraju
Oszczędzanie trudniejsze niż kiedykolwiek
Dla Ciebie jako inwestora oznacza to przede wszystkim, że jeżeli myślisz o jakiejkolwiek lokacie, która miałaby ochronić Cię przed skutkami kryzysu albo dać ci cokolwiek zarobić, to możesz przestać o niej myśleć. Liczba obniżek stóp procentowych na świecie również sięgnęła rekordowych poziomów. Pieniędzy z lokat i zysków na lokatach mieć dziś nie będziesz, bo stopy procentowe są na poziomie 0%, albo nawet niżej. Na polskim podwórku nie jest inaczej. Dwie szybkie obniżki stóp procentowych to jednoznaczny sygnał, że NBP również próbuje wypchnąć trochę gotówki do gospodarki. Jednocześnie ustami swojego prezesa Adama Glapińskiego powiedział, że będzie kupował obligacje emitowane przez PFR albo emitowane przez inne instytucje, które mają gwarancję Skarbu Państwa. Mówiąc prościej, to również zapowiedź wydrukowania takiej ilości gotówki, jaka okaże się potrzebna. W tym momencie to ważne działania, ale w długim, a nawet średnim może się na gospodarce brutalnie zemścić.
Stopa procentowa w Polsce
Niestety w skali kilkuset lat, jak możesz zobaczyć na wykresie poniżej, pieniądz bardzo mocno traci. Jeśli chodzi o utratę wartości środków, jesteśmy na poziomach z ostatnich wielkich kryzysów wojennych, tj. w okresie I i II Wojny Światowej. Dziś, podobnie jak wtedy, praktycznie wszystkie gospodarki doświadczają ujemnych stóp procentowych. Jeszcze nigdy oszczędzanie nie było tak trudne. To niestety również oznacza, że jeżeli liczysz na bezpieczeństwo swoich środków, to lokata nie da Ci żadnych zysków.
Ile procent gospodarek doświadcza ujemnych stóp procentowych
Tutaj znajdziesz nasz najnowszy projekt „Wykresy tygodnia”. Powiedz nam w komentarzy, co o nim myślisz.
Na koniec przypomnę, że regularnie rozbudowujemy naszą bazę odpowiedzi, na pytania które zadajecie nam w związku z obecnym kryzysem. Znajdziesz je w osobnym wpisie: Wszystko, co musisz wiedzieć o kryzysie gospodarczym 2020 – odpowiadamy na pytania!
Do zarobienia!
Paweł Cymcyk
Nota prawna: Powyższy materiał, w szczególności aktualizacje Strategii DNA Rynków, Podsumowania Tygodnia, Analizy spółek oraz Portfel DNA Rynków jest jedynie materiałem informacyjno-edukacyjnym dla użytku odbiorcy. Materiał nie powinien być w szczególności rozumiany jako rekomendacja inwestycyjna w rozumieniu przepisów „Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) nr 2016/958 z dnia 9 marca 2016 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących środków technicznych do celów obiektywnej prezentacji rekomendacji inwestycyjnych lub innych informacji rekomendujących lub sugerujących strategię inwestycyjną oraz ujawniania interesów partykularnych lub wskazań konfliktów interesów”. Skorzystanie z materiału jako podstawy lub przesłanki do podjęcia decyzji inwestycyjnej następuje wyłącznie na ryzyko osoby, która taką decyzję podejmuje. Autorzy nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za takie decyzje inwestycyjne. Wszystkie opinie i prognozy przedstawione w tym opracowaniu są wyrazem najlepszej wiedzy i osobistych poglądów autora na moment publikacji i mogą ulec zmianie w późniejszym okresie.
Materiały DNA Rynków, w szczególności aktualizacje Strategii DNA Rynków, Analizy spółek oraz Analizy sektorów są jedynie materiałem informacyjno-edukacyjnym dla użytku odbiorcy. Materiał ten nie powinien być w szczególności rozumiany jako rekomendacja inwestycyjna w rozumieniu przepisów „Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) nr 2016/958 z dnia 9 marca 2016 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących środków technicznych do celów obiektywnej prezentacji rekomendacji inwestycyjnych lub innych informacji rekomendujących lub sugerujących strategię inwestycyjną oraz ujawniania interesów partykularnych lub wskazań konfliktów interesów”. Skorzystanie z materiału jako podstawy lub przesłanki do podjęcia decyzji inwestycyjnej następuje wyłącznie na ryzyko osoby, która taką decyzję podejmuje. Autorzy nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za takie decyzje inwestycyjne. Wszystkie opinie i prognozy przedstawione w tym opracowaniu są wyrazem najlepszej wiedzy i osobistych poglądów autora na moment publikacji i mogą ulec zmianie w późniejszym okresie.