Jak stworzyć własny ETF i ile to kosztuje?
Chcąc inwestować np. w WIG20, na pierwszy rzut oka wystarczyłoby jedynie kupić po jednej akcji każdej ze spółek składających się na wspomniany indeks i „wyjechać na wczasy” ciesząc się zwrotem, którego nie powstydziłby się Warren Buffet. Rzeczywistość wygląda jednak odrobinę inaczej. Jeśli wiesz już, czym są fundusze ETF (pisaliśmy o tym tutaj) oraz jakie są ich zalety i wady (przeczytasz o nich tutaj) warto zastanowić się, czy nie można zrobić tego samemu? W końcu nikt nie lubi przepłacać.
Problem najwyższej wagi
Udział wagowy przypadający na akcje każdej ze spółek tworzących WIG20 nie jest równy i nie wynosi po 5%. Oznacza to, że chcąc stworzyć ETF wiernie replikujący wyniki indeksu, trzeba w swoim portfelu uwzględnić udział wagowy każdej ze spółek, który w przypadku WIG20, zgodnie z kartą indeksu publikowaną przez GPW, prezentuje się następująco:
Skład Indeksu WIG20 na sierpień 2019
| Spółka | Cena akcji w zł (27.08.2019) | Udział % pakietu akcji (w wartości indeksu) | Udział % pakietu akcji w wartości indeksu (narastająco) |
|---|---|---|---|
| PKO BP | 38,15 | 16,25% | 16,25% |
| PKN Orlen | 88,62 | 13,00% | 29,25% |
| PZU | 37,38 | 10,78% | 40,03% |
| CD Projekt | 245,20 | 8,38% | 48,41% |
| Pekao | 96,1 | 7,80% | 56,21% |
| KGHM | 75,08 | 5,20% | 61,41% |
| Santander Bank | 303,00 | 5,11% | 66,52% |
| LPP | 7 220,00 | 4,78% | 71,30% |
| Cyfrowy Polsat | 28,20 | 3,90% | 75,20% |
| PGNiG | 4,54 | 3,74% | 78,94% |
| Lotos | 83,80 | 3,68% | 82,62% |
| Dino Polska | 145,00 | 3,53% | 86,15% |
| PGE | 7,60 | 3,07% | 89,22% |
| mBank | 329,40 | 2,17% | 91,39% |
| Orange Polska | 5,94 | 1,95% | 93,34% |
| CCC | 126,70 | 1,81% | 95,15% |
| Alior Bank | 39,98 | 1,80% | 96,95% |
| Play | 27,39 | 1,52% | 98,47% |
| Tauron PE | 1,45 | 0,77% | 99,24% |
| JSW | 28,52 | 0,76% | 100,00% |
Wartość pakietów akcji pierwszych 5 spółek (PKO BP, PKN ORLEN, PZU, CD PROJEKT i PEKAO) odpowiada ponad 56% wartości całego indeksu. Z kolei pierwszych 11 spółek odpowiada za ponad 82% wartości WIG20. Przysłowie mówi, że „nie trzeba kupować całego browaru, by móc się napić piwa.” W tym przypadku nie musisz kupować akcji spółek wszystkich spółek z WIG20, by móc z pewnym przybliżeniem odwzorowywać wynik indeksu. Formalnie nazwiemy to próbkowaniem. Dzięki temu możesz osiągnąć podobny zwrot z zainwestowanego kapitału (w %) inwestując mniej. Próby odwzorowywania indeksu składającego się z dużej liczby składników charakteryzują się zazwyczaj niską płynnością, co z kolei skutkuje wysokim błędem odwzorowania. Powodem takiego zjawiska są koszty: prowizji maklerskich, spreadu, czy koszty podatkowe. Szczególnie widoczne jest to w przypadku najszerszych indeksów. Gdybyśmy chcieli samodzielnie odwzorować np. mWIG40 lub sWIG80 to aby osiągnąć 90% ekspozycji, potrzebowalibyśmy około 25 spółek (mWIG40) w portfelu do nawet ponad 60 spółek (sWIG80)!
Koncentracja indeksów WIG20, mWIG40 oraz sWIG80
Ile akcji poszczególnych spółek kupić żeby mieć własny ETF?
Poniżej przedstawiamy przykładowy skład portfela, który pozwoliłby niemal w 100% odzwierciedlić wynik indeksu WIG 20, czyli gotowy „przepis” na ETF WIG20 stworzony na zasadzie „zrób to sam”:
ETF WIG20 utworzony na zasadzie dokładnej replikacji
| Spółka | Cena akcji w zł (27.08.2019) | Liczba akcji w ETF | Wartość pakietu | Udział % pakietu akcji w wartości indeksu (narastająco) |
|---|---|---|---|---|
| PKO BP | 38,15 | 643 | 24 528,65 | 16,26% |
| PKN Orlen | 88,62 | 221 | 19 585,02 | 12,98% |
| PZU | 37,38 | 435 | 16 260,30 | 10,78% |
| CD Projekt | 245,20 | 52 | 12 750,40 | 8,45% |
| Pekao | 96,1 | 122 | 11 724,20 | 7,77% |
| KGHM | 75,08 | 104 | 7 808,32 | 5,18% |
| Santander Bank | 303,00 | 25 | 7 575,00 | 5,02% |
| LPP | 7 220,00 | 1 | 7 220,00 | 4,78% |
| Cyfrowy Polsat | 28,20 | 209 | 5 893,80 | 3,91% |
| PGNiG | 4,54 | 1244 | 5 650,25 | 3,75% |
| Lotos | 83,80 | 66 | 5 530,80 | 3,67% |
| Dino Polska | 145,00 | 37 | 5 365,00 | 3,56% |
| PGE | 7,60 | 610 | 4 636,00 | 3,07% |
| mBank | 329,40 | 10 | 3 294,00 | 2,18% |
| Orange Polska | 5,94 | 496 | 2 943,76 | 1,95% |
| CCC | 126,70 | 22 | 2 787,64 | 1,85% |
| Alior Bank | 39,98 | 68 | 2 718,64 | 1,80% |
| Play | 27,39 | 84 | 2 300,38 | 1,52% |
| Tauron PE | 1,45 | 799 | 1 160,15 | 0,77% |
| JSW | 28,52 | 40 | 1 140,80 | 0,76% |
| Suma | 5288 | 150 903 | 100,00% |
To pewnie drogie rzeczy są…
Chcąc stworzyć swój własny ETF dokładnie replikujący WIG20 według modelu, musielibyśmy liczyć się z inwestycją w wysokości co najmniej 150 872,87 zł. Jest to koszt zakupu samych akcji. Niestety, trzeba również doliczyć prowizje maklerskie, które wyniosłyby, zakładając najniższą dostępną stawkę na rynku (0,13%, min. 3zł) – 199,15 zł. Czyli na dzień dobry należy wyłożyć ponad 151 tysięcy zł. Dość dużo jak na przeciętnego inwestora indywidualnego.
Tylko że… najdroższą akcją w indeksie WIG20 jest LPP w cenie około 7220 zł. Najmniejszą możliwą do nabycia liczbą akcji jest jedna sztuka. W związku z tym, by odzwierciedlić udział pakietu akcji w indeksie WIG 20, który na 27 sierpnia wynosił 4,78%, ETF musi w przypadku pełnej replikacji, mieć wartość 7220/4,78% = 150 903,25 zł. Obliczona w modelu kwota 150 872,87 zł wynika z faktu zastosowanych zaokrągleń do wymaganej liczby akcji w portfelu (np. zgodnie z modelem trzeba nabyć 66,27 akcji spółki LOTOS, więc realnie należy zakupić 66 sztuk).
Biorąc jednak pod uwagę, iż udział pakietu akcji LPP w WIG20 wynosi jedynie 5%, można spróbować usunąć go z modelu, zachowując możliwość odwzorowywania niemal 95% wartości indeksu. Po takim zabiegu nasz ETF wyglądałby następująco:
ETF WIG20 po usunięciu akcji spółki LPP
| Spółka | Cena akcji w zł (27.08.2019) | Liczba akcji w ETF | Wartość pakietu | Udział % pakietu akcji w wartości indeksu (narastająco) |
|---|---|---|---|---|
| PKO BP | 38,15 | 66 | 2 479,57 | 17,00% |
| PKN Orlen | 88,62 | 22 | 1 949,64 | 13,37% |
| PZU | 37,38 | 44 | 1 644,72 | 11,28% |
| CD Projekt | 245,20 | 5 | 1 266,00 | 8,40% |
| Pekao | 96,1 | 12 | 1 153,20 | 7,91% |
| KGHM | 75,08 | 11 | 825,88 | 5,66% |
| Santander Bank | 303,00 | 3 | 909,00 | 6,23% |
| Cyfrowy Polsat | 28,20 | 21 | 592,20 | 4,06% |
| PGNiG | 4,54 | 125 | 567,75 | 3,89% |
| Lotos | 83,80 | 7 | 586,60 | 4,02% |
| Dino Polska | 145,00 | 4 | 580,00 | 3,98% |
| PGE | 7,60 | 61 | 463,00 | 3,18% |
| mBank | 329,40 | 1 | 329400 | 2,26% |
| Orange Polska | 5,94 | 50 | 296,75 | 2,03% |
| CCC | 126,70 | 2 | 253,40 | 1,74% |
| Alior Bank | 39,98 | 7 | 279,86 | 1,92% |
| Play | 27,39 | 8 | 219,08 | 1,50% |
| Tauron PE | 1,45 | 80 | 116,16 | 0,80% |
| JSW | 28,52 | 4 | 114,08 | 0,78% |
| Suma | 532 | 14 586,89 | 100,00% |
Dzięki usunięciu akcji spółki LPP wymagany kapitał do utworzenia własnego funduszu ETF (łącznie z prowizjami maklerskimi) wynosi 14 586,89 zł, czyli ponad 10-krotnie mniej, niż ETF WIG20 stworzony metodą dokładnej replikacji. To już kwota, która powinna być już znacznie łatwiejsza do zaakceptowania przez inwestora indywidualnego niż początkowo zakładane 151 tysięcy zł. Jednak prowizja nabycia takiego koszyka to prawie 58 zł, co w połączeniu z jego realną wartością sprawia, że efektywny koszt nabycia całości będzie wynosił nas już nie 0,13%, ale nawet 0,4%. To w sumie tyle… ile opłaty za zarządzanie „gotowymi” ETF-ami.
Jeśli chcesz żeby coś było dobrze zrobione… daj to zrobić ekspertom
Stworzenie ETF na własne potrzeby wymaga zaangażowania pewnych nakładów kapitałowych i liczenia się z zapłaceniem niemałej prowizji maklerskiej. Niezależnie od tego, czy w ramach inwestycji zostanie wybrany „gotowy” fundusz ETF, czy stworzony samodzielnie, niestety nic nie da gwarancji zysku. Samodzielnie możemy co najwyżej zredukować koszt opłaty za zarządzanie. Tylko że ponosić będziemy koszty prowizji maklerskich. Całkiem niemałe, bo przecież poza obliczoną prowizją za kupno dochodzi jeszcze prowizja za sprzedaż i prowizje związane z późniejszym rebalancingiem portfela. Po ewentualnej kwartalnej rewizji indeksu WIG20 i zmianie udziałów poszczególnych akcji chcąc zachować naszą strategię własnego ETF, będziemy zmuszeni niektóre akcje dokupić, a niektóre sprzedać. To oznacza… dodatkowe koszty prowizyjne. Czy gra jest warta świeczki, gdy na rynku funkcjonują gotowe rozwiązania? I to nawet niekoniecznie w postaci funduszy ETF (zobacz, czym są fundusze indeksowe, które dają podobne możliwości). Każdy inwestor musi odpowiedzieć sobie sam, zaglądając w głąb swojego doświadczenia i jeszcze głębiej do swojego portfela. Tylko czy m.in. właśnie na tym nie polega piękno inwestowania?
Do zarobienia!
Maciej Kietliński
Piotr Cymcyk
Nota prawna: Powyższy materiał, w szczególności aktualizacje Strategii DNA Rynków, Podsumowania Tygodnia, Analizy spółek oraz Portfel DNA Rynków jest jedynie materiałem informacyjno-edukacyjnym dla użytku odbiorcy. Materiał nie powinien być w szczególności rozumiany jako rekomendacja inwestycyjna w rozumieniu przepisów „Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) nr 2016/958 z dnia 9 marca 2016 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących środków technicznych do celów obiektywnej prezentacji rekomendacji inwestycyjnych lub innych informacji rekomendujących lub sugerujących strategię inwestycyjną oraz ujawniania interesów partykularnych lub wskazań konfliktów interesów”. Skorzystanie z materiału jako podstawy lub przesłanki do podjęcia decyzji inwestycyjnej następuje wyłącznie na ryzyko osoby, która taką decyzję podejmuje. Autorzy nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za takie decyzje inwestycyjne. Wszystkie opinie i prognozy przedstawione w tym opracowaniu są wyrazem najlepszej wiedzy i osobistych poglądów autora na moment publikacji i mogą ulec zmianie w późniejszym okresie.
Materiały DNA Rynków, w szczególności aktualizacje Strategii DNA Rynków, Analizy spółek oraz Analizy sektorów są jedynie materiałem informacyjno-edukacyjnym dla użytku odbiorcy. Materiał ten nie powinien być w szczególności rozumiany jako rekomendacja inwestycyjna w rozumieniu przepisów „Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) nr 2016/958 z dnia 9 marca 2016 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących środków technicznych do celów obiektywnej prezentacji rekomendacji inwestycyjnych lub innych informacji rekomendujących lub sugerujących strategię inwestycyjną oraz ujawniania interesów partykularnych lub wskazań konfliktów interesów”. Skorzystanie z materiału jako podstawy lub przesłanki do podjęcia decyzji inwestycyjnej następuje wyłącznie na ryzyko osoby, która taką decyzję podejmuje. Autorzy nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za takie decyzje inwestycyjne. Wszystkie opinie i prognozy przedstawione w tym opracowaniu są wyrazem najlepszej wiedzy i osobistych poglądów autora na moment publikacji i mogą ulec zmianie w późniejszym okresie.
Może Cię zainteresować również:
Autor tekstu
